Mocht het je ontgaan zijn, op 4 december werd CEO Brian Thompson van UnitedHealthcare midden op straat doodgeschoten. Na een dagenlange klopjacht werd de 26-jarige Luigi Mangione opgepakt. Een vreselijke daad, zou je zeggen, maar op sociale media wordt Mangione geprezen voor zijn actie. Wie is deze Mangione, en waarom is hij plots de nieuwste online held? Zijn verhaal, vol controverse en morele dilemma’s gaat de wereld over.
Bewust doelwit
UnitedHealthcare is een van de grootste zorgverzekeringen in Amerika en is al vaker in het nieuws gekomen. Zo’n 49 miljoen Amerikanen zijn verzekerd bij UnitedHealthcare, en vorig jaar behaalde ze nog een omzet van 281 miljard dollar. Veel verzekeraars, waaronder UnitedHealthcare, liggen onder vuur vanwege praktijken zoals het onnodig afwijzen van claims, bureaucratische obstakels en het verhogen van premies. Dit maakt het voor miljoenen Amerikanen haast onmogelijk om toegang te krijgen tot essentiële zorg. Voor mensen met chronische aandoeningen of ernstige ziekten kan dit zelfs betekenen dat ze in financiële problemen komen of geen behandeling kunnen betalen. De kritiek richt zich vooral op de enorme winsten die deze bedrijven behalen, waarbij de belangen van aandeelhouders vaak belangrijker lijken dan die van patiënten.
Op het holster van de vuurwapen van de schutter stond de tekst “Defend, Deny, Depose” – een opvallende variatie op de bekende “Delay, Deny, Defend”, die vaak wordt gebruikt om de tactieken van verzekeraars te beschrijven. Deze uitdrukking, ook de titel van een kritisch boek uit 2010 over de verzekeringsindustrie, benadrukt hoe juridische en bureaucratische hindernissen vaak worden ingezet om claims af te wijzen. Al snel werd dus duidelijk dat dit een heel bewust schot was, uit woede naar de verzekeringsindustrie.
Wie is Luigi Mangione?
Mangione komt uit een rijke familie in Baltimore en leek een mooi leven te leiden. Hij was op de middelbare school ‘valedictorian’ en hij is afgestudeerd aan een Ivy League college. Daarnaast was Mangione voornamelijk ook erg actief op sociale media. Hij plaatste onder andere veel over de reizen die hij maakte, zijn sportroutine en zijn liefde voor literatuur. Mangione hield zijn mening niet vaak voor zich en ging nog wel eens online het gesprek aan met mensen. Maar online staat nauwelijks iets wat wijst op een motief voor het vermoorden van Thompson. De meest onthullende aanwijzing is dat Mangione al jaren last had van chronische rugpijn. Vrienden beweerden dat dit ‘grote verstoringen in zijn actieve levensstijl veroorzaakte’. Wat daarnaast ook opmerkelijk is, is dat Mangione plots stopte met posten in de zomer. Sommigen meldden in de maanden daarna dat ze bezorgd waren en dat zijn familie naar hem op zoek was. Desalniettemin snappen de mensen die Mangione persoonlijk kennen er niks van dat hij nu wordt beschuldigd van deze moord. Door Mangione’s grote online aanwezigheid is er door menig persoon ook een beeld geschetst van een onschuldige, ‘lieve’ man. Online verschijnen er ook veel foto’s van Mangione’s atletische bouw en bladen hebben het over een ‘fotogenieke moordenaar’. Zonder twijfel speelt dit alles een rol in de sympathie die Mangione online ontvangt.
De aanklachten
Toen Mangione werd opgepakt was hij in het bezit van een brief waarin hij verzekeringsbedrijven ‘parasieten’ noemde en hij kritiek uitte op hebzucht van bedrijven. Onder meer hierdoor is Mangione aangeklaagd voor moord als een daad van terrorisme, op basis van een wet van de staat New York uit na het 9/11-tijdperk, die strengere straffen mogelijk maakt wanneer een misdaad gericht is op het intimideren van burgers of het beïnvloeden van overheidsbeleid. Hij is een keer aangeklaagd voor moord in de eerste graad, en twee keer aangeklaagd voor moord in de tweede graad. De terrorismewet zorgt ervoor dat misdaden die normaal bijvoorbeeld maar 25 jaar gevangenisstraf zouden krijgen, onder deze wet nu levenslang krijgen. Dit zou voor Mangione dus ook het geval kunnen zijn. De doodstraf is in 2004 afgeschaft in de staat New York, dus Mangione zou maximaal levenslang kunnen krijgen in New York. Maar de federale overheid heeft Mangione ook aangeklaagd, onder andere voor moord via een vuurwapen en stalken. Hier zou Mangione wel de doodstraf voor kunnen krijgen. Mangione’s advocaat noemde de aanklachten “overdreven” en Mangione zelf heeft in de rechtbank ontkend dat hij achter de misdrijven zit.
Eigen rechter
Mensen prezen Mangione voor het opkomen tegen de verzekeringsindustrie en het beleid dat zoveel mensen benadeelt. Ze prezen hem dus voor het ‘iets terugdoen’. Voor eigen rechter spelen zal Mangione uiteraard niet helpen in de rechtszaal. Naast de steunbetuigingen zijn er verder ook velen die zijn daad als verschrikkelijk beschouwen en vinden dat hij hiervoor gestraft moet worden. En mocht Mangione inderdaad de schutter zijn, dan is de kans dat hij veroordeeld wordt ook erg groot.
Of Mangione wordt gezien als een moordenaar of als een held, hangt dan ook af van het perspectief dat men aanneemt: rechtvaardigen zijn motieven de consequenties, of is geweld nooit een acceptabele uitweg?
Bronvermelding:
https://edition.cnn.com/2024/12/09/us/luigi-mangione-what-we-know-monday/index.html
https://www.bbc.com/news/articles/cp9nxee2r0do
https://time.com/7203217/luigi-mangione-terrorism-law-new-york/