Het wereldkampioenschap (hierna: WK) voetbal 2022 is goed op weg in gastland Qatar. Zo zullen de Oranje Leeuwen aanstaande vrijdag 9 december in de kwartfinale staan tegenover voetbalgigant Argentinië, met als sterspeler het fenomeen en zevenvoudig Ballon D’or winnaar Lionel Messi. Het lijkt een eer om als gastland te mogen fungeren en een internationaal podium te bieden voor voetballers van over de hele wereld waarin zij internationale glorie nastreven. Echter, brengt de identiteit van gastland ook moeilijkheden in de vorm van controverse met zich mee. De keuze van het gastland van het WK blijft altijd een lastige kwestie, dit jaar is dat opnieuw het geval.
Grondlegger van het WK voetbal is de wereldvoetbalbond; Fédération Internationale de Football Association (oftewel FIFA). De FIFA is in 1905 opgericht door Nederland, België, Frankrijk, Spanje, Denemarken, Zweden en Zwitserland. Het WK werd door hen opgericht en beschikbaar gesteld voor landen die aan de FIFA gebonden waren. In 1930 werd het WK voetbal voor het eerst gehouden in Uruguay, destijds is ook besloten dat dit voetbalspektakel om de vier jaar zou worden gehouden. Uruguay werd toen als gastland gekozen omdat het de meest recente winnaar was van het internationale voetbaltoernooi dat op de Olympische Spelen werd gespeeld in 1928. Tot en met 2002 werd het WK afwisselend in Amerika of in Europa gehouden. Vanaf 2006 was dit anders; gastlanden werden gekozen middels een stemming door alle 24 leden van de FIFA commissie. Dit jaar werd Qatar verkozen.
Qatar – met als hoofdstad Doha – is een Arabisch emiraat in het Midden-Oosten. Het land is een absolute monarchie, met als staatshoofd emir Tamim bin Hamad al-Thani. Achter de schermen zit veel verantwoordelijkheid en voorbereiding bij de aanstelling als gastland. Het land moet worden klaargestoomd voor het grootste evenement dat voetbal ooit heeft gekend. Die druk leidt ertoe dat arbeiders in het verleden onder slechte omstandigheden hebben moeten werken aan de voorbereiding, bijvoorbeeld de bouw van een stadion of fan-complexen.
Qatar hanteert een sponsorsysteem voor arbeidsmigranten die overvliegen vanuit buurlanden:op het moment dat een sponsor zich terugtrekt zal de arbeider als het ware zijn wettelijke rechten als arbeidsmigrant verliezen Dit staat op gespannen voet staat met de inachtneming van mensenrechten. Mensenrechtenorganisatie Amnesty International wijst met de vinger naar Qatar: de woon- en werkomstandigheden voor arbeidsmigranten zijn niet op orde. Amnesty roept dan ook de FIFA op om er voor te zorgen dat Qatar ervoor zorgt dat de mensenrechten in acht worden genomen. Volgens Brits dagblad The Guardian zijn er meer dan 6000 doden gevallen bij de bouw van de stadions. FIFA president Gianni Infantino heeft gedurende de aanloop naar het WK volgehouden dat dit drie doden waren; echter heeft voorzitter van het organisatiecomité in Qatar, Hassan Al Thawadi, recentelijk in een interview verteld dat het aantal doden rond de 450 ligt.
Het is niet de eerste keer dat er in een gastland doden vallen als gevolg van de druk die wordt uitgeoefend op arbeiders. In de aanloop naar het WK van 2014 in Brazilië was dit ook het geval. Desondanks lag het dodental nooit zo hoog zoals in Qatar. Terwijl de voetbalfan twijfelachtig geniet van The Last Dance van titanen zoals Cristiano Ronaldo, Lionel Messi en Neymar, kijkt de rest van de wereld voort naar het WK dat in de Verenigde Staten zal worden gehouden in 2026. Zal het deze keer eindelijk anders zijn?
Bronnenlijst:
https://www.amnesty.nl/wat-we-doen/campagnes/qatar
https://www.nu.nl/dvn/4056392/bestaat-fifa-en-doet-sportbond.html
https://www.ad.nl/sport/weer-dode-bij-bouw-wk-stadion-brazilie~aac0c1ba/
https://www.vi.nl/nieuws/qatar-erkent-meer-doden-bij-bouw-wk-stadions