Oud-bestuurslid Kaylee Zournas won met haar team de VU onderwijsinnovatieprijs voor het project ‘de Startup Clinic’. Op het Nieuwjaarsgala van de VU werd bekendgemaakt dat dit nieuwe vak met de prijs van 50.000 euro werd beloond. Om meer te weten te komen over het nieuwe vak voor de rechtenfaculteit interviewde ik haar.
Kun je jezelf kort voorstellen? Waar kunnen we jou binnen QBDBD van kennen?
Mijn naam is Kaylee Zournas. Ik ben projectleider van de Startup Clinic. Ook houd ik me binnen de faculteit bezig met ‘valorisatie’. Valorisatie betreft de vraag hoe je impact kan creëren op de maatschappij vanuit onderzoek en onderwijs, zowel op grote als op kleine schaal.
Binnen QBDBD kan men mij kennen als lid van de Incretusredactie in 2014, waarna ik voorzitter van de vereniging werd van 2015 tot en met 2016.
Wat houdt de Startup Clinic precies in?
De Startup Clinic is een nieuw vak, bestaande uit twaalf ECTS, dat in 2020 moet gaan starten als pilot met tien studenten. Studenten krijgen zowel onderwijs over het recht, als over ondernemerschap. In de praktijkopdracht helpen deze studenten startende bedrijven bij hun juridische vragen. Zij brengen hun kennis dus direct in de praktijk!
Hoe vinden jullie de startups?
We maken gebruik van startups vanuit de VU. De VU beschikt over een incubator en een accelerator, waaruit ondernemers voortkomen die een uitvinding of idee hebben en hier een bedrijf mee willen starten. De studenten die aan dit vak beginnen gaan deze ondernemers helpen. Zij krijgen één project, bijvoorbeeld een herstructurering, waarover ze een advies schrijven. De studenten werken één dag per week bij een advocatenkantoor inhouse aan hun opdracht, met behulp van een begeleider.
Het juridische advies dat studenten aan deze beginnende ondernemingen geven is gratis. Hoe maken jullie dit mogelijk?
Daar hebben we een speciaal systeem voor ontwikkeld. De advocatenkantoren waarmee wij werken hebben vaak al een pro deo praktijk, waar de startup dan aan wordt toegevoegd als cliënt.
Dit vraagt van onze partners dus ook zeker een investering!
Deze partners hebben wij op diverse manieren verzameld. Sommigen komen vanuit mijn eigen netwerk en anderen heb ik simpelweg gebeld en het project voorgelegd. De reacties zijn vaak direct positief, dus dat is heel leuk! Wij hebben zowel grotere als kleinere kantoren om ons heen verzameld. Het aanbod aan partners willen wij zo divers mogelijk houden, zodat de studenten met verschillende ‘soorten’ kantoren kennis kunnen maken.
Hoe kwam je op het idee en heb je dit idee onder de aandacht weten te brengen bij de VU?
Tijdens mijn bestuursjaar kreeg ik de mogelijkheid om op een andere manier mee te denken met de faculteit. Je treedt in gesprek met de bestuurders – in mijn geval was dat de decaan – en begrijpt hierdoor beter hoe de faculteit in elkaar steekt. Toen adviseerde ik al vrienden over de juridische aspecten van hun jonge onderneming. Ik wist dat er een behoefte was.
Als QBDBD-bestuurder werd ik uitgenodigd door de decaan om te komen praten over een ander onderwerp. Na vijf minuten zag ik spontaan de mogelijkheid om mijn idee (toen nog voor een rechtswinkel voor ondernemers) te pitchen. Best spannend, maar dit is uiteindelijk heel goed verlopen. Er was interesse, maar het stond niet hoog op de facultaire agenda. Ik solliciteerde toen als student-assessor, onder andere om op bestuurlijk niveau de stem van de student te laten gelden en met een andere bril naar juridisch onderwijs te kijken. De rechtswinkel kwam zo nu en dan ter sprake.
Na mijn master kwam alles samen. Bij Community Service Learning (‘CSL’) zochten ze naar een project voor studenten ondernemingsrecht. CSL is een onderwijsmethode, waarbij studenten leren om hun academische kennis en vaardigheden in te zetten voor de maatschappij. Ik was ondertussen gespecialiseerd in het ondernemingsrecht, had als assessor de faculteit nóg beter leren kennen en wist dat er bij ondernemers een behoefte was. Vanuit QBDBD had ik een zee aan contacten die me verder wilden helpen. Ook had ik tijdens mijn bestuursjaar mijn commerciële inzicht verder ontwikkeld: dit was cruciaal voor het opzetten van dit project. De decaan verwees Marcelle Reneman (coördinator CSL en docent migratierecht) direct door naar mij. Niet veel later zaten Marcelle, Jan Gooijer (docent Fiscaal Recht & vakcoördinator) en ikzelf om de tafel: Team Startup Clinic was compleet.
De Startup Clinic wordt eerst als pilotvak aangeboden, hoe zal dit worden vormgegeven? Hoe zal daarnaast het definitieve vak eruit komen te zien?
De pilot start met tien studenten vanaf november 2020. We beginnen dan met vijf weken onderwijs en hierna begint de parttime stage bij de advocatenkantoren vanaf december.
Het vak zal onderdeel zijn van de minor Fiscaal Recht, maar is bovendien een keuzevak en zal ook terechtkomen in de minor Algemene Rechtspraktijk. In principe kun je het vak ook extra curriculair volgen. Je dient wel de vakken Contractenrecht en Vennootschaps- en Rechtspersonenrecht te hebben behaald.
Hoe kan de VU innovatieprijs jullie nog verder helpen en wat zijn volgende stappen die jullie zullen ondernemen?
We gaan een compleet nieuwe vorm van onderwijs aanbieden. Daar gaat veel tijd, maar zeker ook geld in gaan zitten. De prijs zal ons helpen bij het verder ontwikkelen van dit innovatieve onderwijs.
In de toekomst willen we graag een vast aanspreekpunt voor de Startup Clinic creëren, iemand die vragen van studenten en onze samenwerkingspartners kan beantwoorden en het overzicht behouden. Een coördinator dus. Ook dat is mogelijk met deze prijs.
Wat moeten onze lezers doen als ze geïnteresseerd zijn en in aanmerking willen komen om dit vak te volgen?
Studenten moeten enthousiast zijn. Daarnaast moeten deze studenten ervoor openstaan om veel te leren in een korte tijd en hiervoor tijd kunnen vrijmaken.
De Startup Clinic hanteert voor deelname een selectieprocedure. Hierover zal later meer bekend worden. In ieder geval zullen geïnteresseerden een motivatiebrief moeten schrijven. Wij zullen duidelijk naar voren brengen op welke specifieke vragen je in je brief antwoord zult moeten geven.
De ervaring leert dat studenten het schrijven van een brief als “eng” kunnen ervaren. Wat zouden jullie hen willen meegeven?
Voorafgaand aan je deelname verwachten wij heus niet dat jij snapt hoe een herstructurering precies in zijn werk gaat. Je zult intensieve begeleiding krijgen om dit project succesvol af te leggen.
Bovendien ben ik groot voorstander voor het behoud van identiteit binnen zo’n aanmelding. Laat zien wat jij belangrijk vindt en wees eerlijk en authentiek. Een goede motivatiebrief schrijven is misschien lastig, dus laat andere mensen je brief lezen. Daarnaast zal ik nog veel op de VU te vinden zijn, dus studenten mogen mij altijd benaderen voor een eerlijk gesprek over de verwachtingen of advies!
Heb je nog doelen voor de toekomst met dit vak? Hoe zie jij het bijvoorbeeld over een paar jaar?
We hebben groeiambitie tot 30 studenten per semester over drie jaar. Persoonlijk hoop ik dat deze vorm van onderwijs, Clinic-onderwijs, andere docenten en studenten inspireert om na te denken of we door middel van samenwerkingsverbanden meer van dit soort initiatieven kunnen starten. Praktijkgericht onderwijs is leuk, leerzaam én ontzettend waardevol: we kunnen samen de maatschappij helpen. Studenten kunnen zelf een leidende rol nemen in het vormgeven van dit onderwijs. Volgens mij zijn ze zich hier nog niet altijd bewust van.
Waarom heb jij gekozen om dit pad te bewandelen en niet bijvoorbeeld de advocatuur in te gaan?
Ik heb altijd ingezet op de advocatuur. Nadat ik mijn scriptie had ingeleverd en diverse stages had afgerond, ben ik voor een half jaar naar Amerika gegaan, omdat ik ook de behoefte had om totaal iets anders te doen.
Toen ik terugkwam van mijn reis uit Amerika besefte ik dat ik mijn hart bij de advocatuur ligt. Het concept van de Startup Clinic lag echter nog op tafel en bij de faculteit hadden ze iemand nodig om dit te coördineren. Ik stond voor een tweesprong: impactvol onderwijs is immers ook mijn passie (en de Startup Clinic mijn baby). Daarom heb ik nu het beste uit twee werelden: ik zal in de nabije toekomst voor de VU nog enkele andere projecten gaan opzetten, waarna ik van plan ben om mijn carrière in de advocatuur voort te zetten.
Heb je al enig nieuws omtrent de volgende projecten die jij zult gaan realiseren?
Hier mag ik nog niet al te veel over zeggen, maar een van mijn andere grote projecten heeft te maken met het stimuleren van een ondernemende houding bij onze studenten. Dan heb ik het onder andere over sociaal ondernemerschap, dus vanuit het recht proberen om positieve effecten voor de maatschappij te creëren, en over legal tech, het inzetten van technologie binnen bestaande juridische systemen.
Zijn er gouden tips voor anderen die zoiets willen opzetten?
Mail mij! Je hoeft niet eens een concreet idee te hebben, maar wel een doel. We zouden kunnen brainstormen en ik kan kijken of ik je met de juiste personen in contact kan brengen.
Daarnaast ben ik ervan overtuigd dat nevenactiviteiten, zoals een bestuursjaar, student-assessorschap of een functie binnen de FSR kunnen bijdragen aan het opdoen van waardevolle inzichten.
Wat zijn laatste dingen die jij zelf zou willen uitlichten?
De Startup Clinic en ikzelf hebben heel veel hulp gehad, waaronder van mijn team, het faculteitsbestuur, de oude decaan (Willem Bouwens) en van de directeur van het Demonstrator Lab, Davide Iannuzzi. Dankzij al deze mensen en alle deelnemende advocatenkantoren kan de Startup Clinic nu (bijna) bestaan, dus daarvoor wil ik hen allen hartelijk bedanken. Bovendien sta ik altijd open voor een gesprek als studenten vragen hebben of ideeën hebben over innovatie binnen het onderwijs!